Níwe Englisc:Forme Héafodweard - Hú mann sægþ Níwenglisc word

Fram Wikibooks

Gán eft tó Níwes Englisces tramente

Gecweþung

Níwe Englisc nis oft gewriten on þære wísan þe hit is gesporcen, ac hit is éaðor tó munenne þá cweðunge Englisces gif mann cnáwe hú hit is oft gesægd. On þæm lárum sceal ic wríte hú þá word Níwes Englisces on Engliscum stafum wesan gecweden scoldon.

  • A - oft swá "æ". Hwílum swá "a" oþþe "á"; oft swá "æg" on "sægde" þær hé cume ætforan samodswégende mid ánum "e" folgiende him.
    • Ae - swá "e" on "settan" gesægd.
    • Ay - swá "æg" on "sægde" gesægd.
  • B - á swá "b".
  • C - oft swá "c" on "cyning", ac oftost swá "s" þær hé ætforan "i" oþþe "e" sí.
    • Ch - oft gesægd swá "c" on "cild" gesægd; ac hwílum, ænlíce þær hé æt forman dæle wordes si, gesægd swá "c" on "cyning".
  • D - swá "d" on "deofol" gesægd.
    • Dg - swá "cg" on "ecg" gesægd.
    • Dr - swá "cg" on "ecg" and þonne "r" on "wyrte" gesægd, æfter spræcincle.
  • E - oftost swá "e" on "bed" gesægd; þær hé æt ende wordes æfter ánum samodswégende sí oft nis hé gesægd.
    • Ea - oftost swá "í" gesægd.
    • Ee - oftost swá "í" gesægd.
    • Er - on underspræcum þæm þe mann ne sægþ "r" swég on worddælendum is "er" gesægd mid þæm middele þære tungan néah þæm hrófe þæs múðes. Éacswá "ur".
    • Ey - swá "ay".
  • F - swá "f" on "fæder" gesægd.
  • G - oftost swá g on "god" gesægd; ac hwílum, æníce ætforan "e" oþþe "i", swá "cg" on "ecg" gesægd.
  • H - swá "h" on "hé" gesægd", ac þær æt ende worddæles nis hé geægd.
  • I - swá "i" on "hit" gesægd; ac hwílum, ænlíce þær ætforan ánum samodswégende mid ánum "e" æfter him, swá "ai" gesægd.
  • J - oftost swá "cg" on "ecg" gesægd, ac seldan swá "g" on "gé" gesægd; seldan gelíc þæm óðrum swége on "cg" on "ecg".
  • K - swá "c" on "cyning" gesægd.
  • L - swá "l" gesægd.
  • M - swá "m" gesægd.
  • N - swá "n" gesægd.
    • Ng - swá "ng" on "singan" gesægd, ac léas þæs "g" swéges.
  • O - oft swá "o" on "hol" gesægd; ac hwílum, ænlíce þær ætforan ánum samodswégende mid ánum "e" æfter him, gesægd swá "au".
    • Oo - oft swá "u" oþþe (seldanor) "ú" gesægd.
    • Ou - oftost swá "au" gesægd.
    • Or - on underpæcum þæm þe mann ne sægþ "r" on worddælendum is "or" gesægd hwæthwega gelíce "ó" on Englisce.
  • P - swá "p" gesægd"
    • Ph - oftost swá "f" on "fæder" gesægd.
  • Q(u) - oftost swá "cw" gesægd, ac hwílum swá "c" on "cyning" gesægd.
  • R - swá "r" on "weorþ" gesægd.
  • S - oftost swá "s" on "seolfor" gesægd; ac hwílum, ænlíce þær betweox twæm cleopungum oþþe æfter æghwæðer cleopunge oþþe æfter cweccendum swégum, swá "s" on "wesan" gesægd; hwílum, ænlíce ætforan swége gelíc "i" oþþe "g" on "geogoþ", gelíc þæm óðrum swége on "cg" on "ecg" gesægd.
    • Sh - swá "sc" on "wæscan" gesægd.
  • T - swá "t" gesægd.
    • Th - oftost swá "þ" on "þencan" oþþe "gesíðas" gesægd; seldan swá "t" gesægd.
    • Tr - swá "c" on "cild" and þonne "r" on "weorþ" gesægd, æfter spræcincle.
  • U - fórnéan swá "a" gesægd; hwílum, ænlíce þær ætforan "l" oþþe "r", fórnéan swá "u" on "ful; hwílum swá "geo" on "geogoþ" gesægd.
    • Ur - swá "er".
  • V - swá "f" on "hafast" gesægd.
  • W - swá "w" gesægd.
  • X - oftost swá "cs/x" gesægd, ac þær hé forma stafa sí is hé swá "s" on "húse" gesægd.
  • Y - oftost swá "g" on "ge" gesægd; ac hwílum, ænlíce þær hé se ána stafa betweox twæm samodswégendum oþþe æfter ánum samodswégende sí, swá "í" gesægd.
  • Z - oftost swá "s" on "húse" gesægd.
    • Zh - gelíc þæm óðrum swége on "cg" on "ecg" gesægd.

Hú mann wrítt Níwenglisce swégas

Ic oftost wríte ic Níwenglisce swégas swá swá on Englisce (in scearpum begándum, swá "[]"), ac seoh þás:

Ic wríte "s" swég (swá on "húse") mid ánum "s" stæfe, ac ic wríte "s" swég (swá on "hús") mid twæm "s" stafum. Éeacswá dó ic mid "f", ac ic wríte "ð" (swá on "hýðe") mid ánum "ð" stæfe and "þ" (swá on "þencan") mid ánum "þ" stæfe.

Ic wríte "er" and "or" swá "(er)" and "(or)". Þú meaht céosan þá gecweðunge þe þú wilt (seoh "er" on þæm getæle swéga and stæfena).

Ic wríte "ay, ey" swá "æi".

Ic á wríte "ch" swá "tsc" and "c, k, ck" swá "c". Éac, ic wríte "y" swéges swég swá "g(i)".